کرونا ویروس، بیماری همه گیریه که جزو خانواده بزرگ ویروس هاست که ویروس سرماخوردگی و سارس هم از این خانواده هستن. در معمولی ترین حالت، کرونا باعث سرماخوردگی میشه و در موارد دیگه باعث سندرم حاد تنفسی یا همون سارس میشه.
آخرین به روز رسانی: 23 آبان ساعت 18:45
تاریخچه کرونا ویروس
کرونا ویروس 18 نوع داره و از 71 سال پیش دانشمندا به وجودش پی بردن که در مطلب ویروس کرونا رو بشناسیم به خانواده و نوع هاشون پرداختم.
کروناویروس‌ها از خانواده کروناویرید و زیرمجموعه کروناویرینه که از مهمترین بیماری زایان در پستانداران و پرندگانه. ماده ژنتیکی آنها از نوع RNA هست و در حال حاضر در چهار جنس دسته بندی میشن:
- پستانداران رو آلوده میکنن
- آلفاکروناویروس
- بتاکروناویروس
- پرندگان رو آلوده میکنن
- گاماکروناویروس
- دلتاکروناویروس
بر اساس نتایج آزمایش مولکولی دانشمندان، قدمت چهار جنس کروناویروس به 10.000 سال پیش بر میگرده (1). سارس (2002)، مرس (2012) و کوید-19 (2019) که از زیر مجموعه های بتاکروناویروس هستن نسبت به سایرشون شدیدتر بوده و موجب مرگ و میر شدید در انسان ها شده.
عملکرد کرونا ویروس
مراحل ورود کرونا به بدن رو به ترتیب توضیح میدم (2،3):
- وقتی ویروس از طریق نای وارد شش ها میشه، سیستم دفاعی بدن به اونا حمله میکنه. اگه سیستم ایمنی بدنتو ضعیف باشه در این نبرد شکست میخوره.
- نتیجه این درگیری ملتهب شدن برونشیول و کیسه های هواییه
- کیسه های هوایی پر از مایع میشه
- این اتفاقت شرایط رو برای بدن سخت میکنه که اکسیژن مناسب رو دریافت کنه
- باعث عفونت ریه (پنومونی یا همون سینه پهلو و ذات‌الریه) میشه که میتونه به هر دوتا شش آسیب بزنه
- موجب سخت نفس کشیدن، درد سینه، سرفه زدن و… (که در ادامه توضیح دادم)
- و در شرایط بدتر نفس کشیدن خیلی سخت میشه و باید از دستگاه تنفسی استفاده کرد (که بهش سندرم حاد تنفسی میگیم).
- با توجه به سن، جنس و سطح سلامتیتون علائم بیشتر و شدیدتر میتونه رخ بده.
- واسه همین نرخ مرگ و میر در افراد مسن و بیماران خاص مثل مشکلات قلبی-عروقی، دیابت، سرطان و… بالاست
- به گفته مرکز کنترل بیماری های آمریکا (CDC) این فرایند بین 3 تا 17% بیماران کوید-19 رخ میده (4).
حتما مطلب ویروس کرونا رو بشناسیم بخون
- مابقی بیماران (83%) به علت ضعف سیستم بدنی خواهند مرد
- بعضی وقت ها پاسخ بدن به بیماری، آسیب جدی وارد میکنه
- هدف از تب کردن، پختن و سوزاندن ویروسه تا ویروس ها بمیرن
- اما تب طولانی مدت باعث تخریب پروتئین های بدن میشه
- علاوه بر آن، سیستم ایمنی پروتئین های کوچکی میسازه که بهش میگن سیتوکین
- سیتوکین به منظور جلوگیری از توانایی تکثیر ویروس ساخته میشه
- تولید بیش از حد سیتوکین (که بهش میگن طوفان سیتوکین)، میتونه منجر به التهاب بیش از حد کشنده ای شه
علائم کرونا ویروس
علائم این بیماری بر اساس میزان مشاهده شده در بیماران (5):
- تب: 87.9٪
- سرفه خشک: 67.7٪
- خستگی: 38.1٪
- تولید خلط: 33.4٪
- تنگی نفس: 18.6٪
- درد عضلانی یا مفاصل: 14.8٪
- گلو درد: 13.9٪
- سردرد: 13.6٪
- لرز: 11.4٪
- حالت تهوع یا استفراغ: 5٪
- گرفتگی بینی: 4.8٪
- اسهال: 3.7٪
روش های پیشگیری
روش های پشگیری از ابتلا به کرونا ویروس (6):
- دست ها رو مرتباً با آب و صابون یا مواد ضدعفونی کننده به مدت 20 ثانیه بشوی
- هنگام سرفه و عطسه کردن، جلوی دهان و بینیتو بگیر
- با دستمال
- پس از استفاده حتما به داخل سطح زباله درب بسته بنداز و بعدش دستتو بشوی
- اگه دستمال نبود، از آستینت استفاده کن
- با دستمال
- به صورت، چشم و دهان دست نزن
- سطوح رو ضدعفونی کن
- رفت و آمدها رو کم کن
- اگه مجبور شدی بری بیرون:
- فاصله 1 الی 1.5 متری رو با دیگران حفظ کن
- ماسک بزن
- دستکش بپوش
- عینک بزن
استراتژی رعایت فاصله برای کرونا ویروس
متخصصین اپیدمی بهترین روش برای مهار کرونا ویروس رو استراتژی حفظ فاصله میدونن (7):
- تا حد ممکن بیرون نرو
- اگه مریضی، مسنی و یا شرایط خاص دیگه ای داری حتما خونه بمون
- تجمع بیش از 10 نفر ممنوع
- 2 متر با دیگران فاصله داشته باش
شماره تماس های ضروری کرونا
- Wertheim JO, Chu DK, Peiris JS, Pond SL, Poon LL. A case for the ancient origin of coronaviruses. Journal of Virology. 2013 Jun 15;87(12):7039-45.
- Miura TA, Holmes KV. Host‐pathogen interactions during coronavirus infection of primary alveolar epithelial cells. Journal of leukocyte biology. 2009 Nov;86(5):1145-51.
- Harvard: Here’s the Damage Coronavirus (COVID-19) Can Do to Your Lungs.
- MIT Technology Review: How does the coronavirus work?
- CDC: Symptoms of Coronavirus
- WHO: Coronavirus disease (COVID-19) advice for the public)
- GOV.UK: COVID-19: guidance on social distancing and for vulnerable people
